ลูกซัด สมุนไพรเครื่องเทศ เพิ่มปริมาณน้ำนมแม่…สร้างภูมิคุ้มกันให้ลูกน้อย

“นมแม่” เป็นอาหารที่ดีที่สุดที่ลูกต้องการสำหรับในช่วง 6 เดือนแรกของการเริ่มต้นชีวิต เป็นที่รู้กันดีว่าในนมแม่มีสารอาหารมากกว่า “นมวัว” อย่างเช่น โปรตีน ในนมแม่มีกรดอะมิโนที่แตกต่างจากนมวัว ทารกจึงสามารถย่อยได้ง่าย และนำไปใช้ได้อย่างเต็มที่ คาร์โบไฮเดรตที่มากที่สุดก็คือ แลคโตส ช่วยในการดูดซึมของธาตุเหล็กและแคลเซียมในลำไส้

ไขมันในนมแม่ก็จะมีกรดไขมันที่จำเป็นและครบถ้วน น้ำย่อยไขมันที่มีในนมแม่ช่วยย่อยไขมันเพื่อให้ทารกใช้ไขมันเป็นแหล่งพลังงานได้อย่างเต็มที่ โซเดียม และเกลือแร่อื่นๆ ในนมแม่มีน้อยกว่านมวัว ไตของทารกจึงไม่ต้องทำงานหนักเกินไปในระยะเริ่มต้นของชีวิต

ลูกกินนมแม่มิใช่เพียงแต่ได้ “น้ำนมแม่” แต่ลูกจะได้ “ตัวแม่” อยู่ใกล้ชิดด้วย การที่แม่-ลูกได้สัมผัสกันก่อให้เกิดความผูกพันระหว่างแม่-ลูก ลูกจะรู้สึกปลอดภัย อบอุ่น ได้รับความรักอย่างเต็มเปี่ยม เสริมสร้างความมั่นคงทางด้านจิตใจของทั้งแม่และลูก เกิดพัฒนาการทางด้านสมอง สติปัญญา ความฉลาดทางอารมณ์ และบุคลิกภาพที่สมบูรณ์พร้อมในวัยเด็กโต และวัยผู้ใหญ่

แต่จะทำอย่างไรถ้าน้ำนมแม่ที่ลูกดกเกิดน้อยลง ทำให้ไม่เพียงพอต่อมื้อที่ลูกต้องการ ทำให้คุณแม่หลายคนเครียดไปตามๆ กัน

ประโยชน์ของลูกซัด

ฉบับนี้มีสมุนไพรดีๆ มาฝากกัน เมื่อรับประทานเข้าไปแล้วสามารถเพิ่มน้ำนมให้กับคุณแม่ได้ นั่นก็คือ “ลูกซัด” หรือ “Fenugreek” และยังมีโอกาสได้นั่งคุยกับ คุณเพ็ญพร ด้วงสโมสร ผู้ที่ผู้บริโภคลูกซัดจนน้ำนมสามารถเพิ่มขึ้นมา ปัจจุบันกลายเป็นผู้จำหน่าย ลูกซัด และให้ข้อมูลเรื่องการให้นมแม่ได้เป็นอย่างดี

คุณเพ็ญพรเล่าให้ฟังว่า ตอนคลอดลูกคนเล็กน้ำนมของตนน้อยมาก ก็เลยหารับประทานของที่กินแล้วสามารถเพิ่มน้ำนมได้  แต่ก็ไม่เป็นผล  แถมบางตัวกินแล้วมีกลิ่นตัวยาออกมาทางเหงื่อ  ทำให้ลูกไม่  “เข้าเต้า”  คือ  ไม่ยอมดูดนมแม่นั่นเอง ต่อมาคุณย่าของตนแนะนำให้หาลูกซัดมารับประทาน เพราะมีสรรพคุณช่วยเพิ่มน้ำนมได้ จึงหาข้อมูลว่าตัวลูกซัดมันคืออะไร จนไปพบข้อมูลว่าเป็นสมุนไพรเครื่องเทศ หาซื้อได้ตามร้านขายยาสมุนไพร เมื่อลองนำมารับประทานซักประมาณ 2-3 วัน น้ำนมก็เพิ่มขึ้น จึงทำให้คุณเพ็ญพรรู้จักลูกซัดตั้งแต่นั้นมา

สรรพคุณของลูกซัด

ลูกซัดมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Trigonella foenumgraecum  อยู่ในวงค์ Fabaceae มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยม เมล็ดสีทอง เป็นเมล็ดจากฝักของพืชประเภทถั่ว ถิ่นกำเนิดอยู่แถบเมดิเตอเรเนียน เอเชียตะวันออกไกล ปัจจุบันมีการเพาะปลูกเป็นพืชพาณิชย์ที่ฝรั่งเศส โมร็อกโก อียิปต์ คูนีเซีย อินเดีย และจีน

ลำต้นมีความสูงยาว 50-60 เซนติเมตร เป็นไม้ล้มลุก ดอกสีขาวเหลือง ผลเป็นฝักยาว มีเมล็ดในฝัก 10-20 เมล็ด  ลำต้นอ่อน ไม่มีแก่นไม้

แม้ว่าชื่ออาจจะไม่คุ้นหูคนไทยเท่าใดนัก แต่ถ้านึกถึง “ผงกะหรี่” สีเหลืองๆ หลายคนจะต้องรู้จักลูกซัด เป็นส่วนประกอบหนึ่งในผงกะหรี่ ถ้าใครเคยรับประทานแกงกะหรี่แบบบ้านๆ จะต้องจำกลิ่นคล้ายๆ น้ำตาลไหม้นี้ได้อย่างแน่นอน ดังนั้นลูกซัดจึงกลายเป็นส่วนผสมที่สำคัญในการทำผงกะหรี่อันเป็นเครื่องเทศสากลที่ใช้กันทั่วโลก

เครื่องเทศอย่างลูกซัดเป็นเมล็ดถั่วที่ขายได้ราคาสูงมาก เพราะทำหน้าที่เป็นเครื่องเทศที่ให้กลิ่นหอม มีรสขมเฉพาะตัว เป็นรสเสน่ห์อาหารอย่างหนึ่ง เมื่อจะใช้ลูกซัดต้องนำไปคั่วไฟก่อน แต่เพราะลูกซัดบอบบาง ไหม้ง่าย จึงต้องคั่วไฟในระดับอ่อนๆ เมื่อคั่วแล้วจะมีกลิ่นหอมมากขึ้น กลิ่นจะมีลักษณะคล้ายกับคื่นช่ายแต่แรงกว่า

สมุนไพรชนิดนี้มีสรรพคุณหลายอย่างด้วยกัน อาทิเช่น ช่วยขับลม ทำให้เจริญอาหาร แก้อักเสบ บวม ใช้เป็นยาพอกฝี หรือแผลต่างๆ และโดยเฉพาะสามารถเพิ่มปริมาณน้ำนมคุณภาพได้

เมล็ดลูกซัดหรือ Fenugreek มีสารตั้งต้นของฮอร์โมนที่ผลิตนมเพิ่มขึ้น ช่วยกระตุ้นการผลิตเหงื่อ สามารถเพิ่มปริมาณน้ำนมของแม่ภายใน 24-72 ชั่วโมง เนื่องจากเป็นยากระตุ้นมดลูก การกระทำนี้อาจเป็นผลของ steroidal saponin ที่เรียกว่า nectigogenin ซึ่งอยู่ในเมล็ด และมดลูกอาจเกี่ยวข้องกับผล กระตุ้นได้เมื่อท่อน้ำนมในเต้านมรับผลกระทบจากฮอร์โมน oxytocin สมุนไพรประกอบด้วย phytoestrogens ซึ่งเป็นสารเคมีที่พืช ที่คล้ายกับฮอร์โมนเพศหญิง estrogen สารสำคัญ diosgenin ช่วยขยายขนาดเต้านม

การแปรรูป ลูกซัด

การรับประทานลูกซัดจะช่วยให้เพิ่มปริมาณน้ำนมได้ ผู้ที่มีน้ำนมน้อยสามารถทานลูกซัดได้ ซึ่งคุณเพ็ญพรหลังจากที่ได้ทดลองรับประทานลูกซัดแล้วน้ำนมเพิ่มจริง จึงได้คิดแปรรูปลูกซัดเป็นผลิตภัณฑ์ชาลูกซัดอบแห้ง รวมทั้งทำเป็นในรูปแบบแคปซูลลูกซัดแท้ 100% เพื่อให้ผู้บริโภคอย่างคุณแม่ได้รับประทานง่ายขึ้น

วิธีรับประทาน

–ชาลูกซัดอบแห้ง ใช้ชงกับน้ำร้อน ดื่มได้ตลอดทั้งวัน (1 ซอง ชงได้ 3-5 แก้ว) หรือสามารถนำซองชาไปใส่ในกระติกน้ำร้อนขนาด 1-1.5 ลิตร กดดื่มได้ทั้งวัน ใน 1 วัน คุณแม่ไม่ควรทานเกิน 2 ซอง เพราะจะเป็นปริมาณที่มากเกินไป

–ลูกซัดแคปซูลแท้ 100% ทานครั้งละ 2-3 แคปซูล/ครั้ง คุณแม่จะกินหลังหรือก่อนอาหารก็ได้

–ลูกซัดแบบเมล็ด สามารถรับประทานสดได้ทั้งเมล็ด หรือจะนำมาต้มน้ำในอัตรา ลูกซัด 2 ช้อนชา ต่อน้ำ 2-3 ลิตร  ต้มให้น้ำมีสีเหลือง ดื่มได้ทั้งเย็นและร้อน ควรดื่มน้ำที่ต้มแล้วให้หมดภายใน 1 วัน หลังจากนั้นความหนืดของตัวยาจะออก จึงไม่ควรดื่มต่อไป

ลูกซัดนอกจากประโยชน์ในการเพิ่มปริมาณน้ำนมแล้ว ยังมีประโยชน์อื่นๆ อีกมากมาย แต่การทานลูกซัดนั้นต้องทานอย่างระมัดระวังเชื้ออีโคไลจากการผลิตที่ไม่ได้มาตรฐาน

เคล็ดลับในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

เมื่อคุณแม่มีน้ำนมที่เพิ่มมากขึ้นแล้ว แนะนำว่าควรให้ลูกดูดเร็ว ดูดบ่อย ดูดให้ถูกวิธี และคุณแม่เองไม่ควรเครียด เพราะจะเป็นสาเหตุให้น้ำนมหด และน้อยลงไปด้วย เหตุผลที่ให้ลูกเริ่มดูดนมแม่ใน ½-1 ชั่วโมงแรก คือ

ต้องการกระตุ้นสัญชาตญาณของมนุษย์และความเป็นแม่ ทำให้ความผูกพันทางจิตใจแม่และลูกดีขึ้น กระตุ้นให้สร้างน้ำนมและหลั่งอย่างเต็มที่เร็วขึ้น ลดภาวะลูกตัวเหลือง ให้ลูกได้รับสารต้านทานจากหัวน้ำนม ให้ลูกได้รับไออุ่นและปรับสภาพอุณหภูมิร่างกายที่เหมาะสม ขณะที่ดูดนมแม่ปลายประสาทบริเวณหัวนมและลานหัวนมแม่จะถูกกระตุ้นและส่งต่อไปตามเส้นประสาทจนถึงสมอง เพื่อกระตุ้นให้หลั่งฮอร์โมนซ้ำไปกระตุ้นท่อน้ำนมให้หดตัว ทำให้น้ำนมแม่ไหล และให้มีการสร้างน้ำนมอยู่ตลอดเวลาที่มีการเข้าเต้า หรือมีการปั๊มน้ำนม

“คุณแม่ทุกคนสามารถมีน้ำนมให้ลูกได้เยอะๆ ขึ้นอยู่กับความมีวินัยคุณแม่ด้วย การดื่มน้ำนม การปั๊มนม 2-3 ชั่วโมง  ต่อครั้ง การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ มีการผ่อนคลาย ไม่เครียดจนเกินไป เท่านี้คุณแม่ก็สามารถให้นมลูกได้โดยไม่ต้องพึ่งนมผงเลย” คุณเพ็ญพรกล่าวให้กำลังใจ

ข้อดีของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

-น้ำนมแม่ช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย และยังมีอุณหภูมิที่เหมาะสมคงที่อยู่เสมอ

-เมื่อคุณแม่ให้ลูกกินนมแม่  ร่างกายของคุณจะหลั่งฮอร์โมนออกซิโตซิน  หรือที่เรียกว่า  ฮอร์โมนแห่งความรัก   (love hormone) ซึ่งช่วยสร้างความผูกพันกับลูก

-คุณแม่ที่ให้ลูกกินนมของตนจะลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งเต้านม และมะเร็งรังไข่ก่อนวัยหมดประจำเดือน รวมถึงภาวะกระดูกพรุนด้วย (osteoporosis)

-การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ช่วยลดน้ำหนักส่วนเกินที่เกิดขึ้นในช่วงตั้งครรภ์ ทำให้รูปร่างคุณแม่มีสัดส่วนดังเดิมรวดเร็วขึ้น

-น้ำนมแม่พร้อมเสมอทุกที่ ทุกเวลา และไม่จำเป็นต้องล้างขวดนมให้ยุ่งยาก

หากท่านใดสนใจข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสมุนไพร ลูกซัด  เพิ่มน้ำนม  ติดต่อได้ที่  คุณเพ็ญพร  ด้วงสโมสร  51     ซอยสรงประภา 20 แขวงตีกัน เขตดอนเมือง กรุงเทพฯ 10210 โทร.08-3841-4087