นิตยสารเมืองไม้ผลและพืชสุขภาพ ก็ไม่พลาดที่จะพาท่านผู้อ่านไปทำความรู้จักกับ “รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์ม” ซึ่งวันที่เราเดินทางไปสัมภาษณ์ ทางรุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มก็กำลังถ่ายทำรายการ ข่าวช่องวัน ถือว่าเป็นโอกาสดี ทีมงานนิตยสารเลยได้เข้าไปร่วมสัมภาษณ์ในครั้งนี้ รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์ม ที่ตั้ง 99/126 ถนนราชพฤกษ์ มหาสวัสดิ์ บางกรวย นนทบุรี โดยมีคุณเฉลิมชัย ณ ลำพูน และคุณหทัยวรรณ วิชัย เป็นเจ้าของฟาร์ม
จุดเด่นของฟาร์มแห่งนี้ คือ การผลิตก้อนเชื้อเห็ดทุกชนิดที่เน้นเรื่องคุณภาพเป็นหลัก เพื่อตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า และนอกจากก้อนเชื้อคุณภาพแล้ว ทางฟาร์มยังได้เปิดดอกเห็ดคุณภาพเพื่อจำหน่ายอีกด้วย โดยจะเน้นเห็ดขอนขาวเป็นหลัก เนื่องจากเป็นเห็ดที่ตลาดต้องการ อีกทั้งเห็ดขอนขาวยังปลูกงาม ออกดอกง่าย ในสภาพภูมิอากาศแบบบ้านเรา
ลักษณะของเห็ดขอนขาว
“เห็ดขอนขาว” ชื่อวิทยาศาสตร์ Lentinus squarrosulas Mont เป็นเห็ดป่า เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในเขตอากาศร้อนชื้น จะเอื้อต่อการเจริญเติบโตเป็นอย่างมาก ส่วนใหญ่พบมากในภาคอีสาน เป็นที่นิยมของตลาดเป็นอย่างมาก ในช่วงฤดูฝนเริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายนจนถึงเดือนตุลาคม เห็ดชนิดนี้จะออกดอกมาก เห็ดขอนขาวได้รับการพัฒนานำมาเพาะเลี้ยงจนสามารถเป็นเห็ดเศรษฐกิจได้สำเร็จ และยังเป็นเห็ดที่ให้ผลผลิตเป็นจำนวนมาก เพาะเลี้ยงและดูแลง่าย ลงทุนต่ำ เหมาะสำหรับเกษตรกรที่เพิ่งเริ่มต้น
จุดเริ่มต้นใน การเพาะเห็ดขอนขาว
ที่มาของ การเพาะเห็ดขอนขาว คุณเฉลิมชัยและคุณหทัยวรรณยอมรับว่า ตนมีแนวคิดที่ว่า “เห็ดขอนขาวถือว่าเป็นเห็ดป่าบ้านเรา เป็นเห็ดพื้นบ้านที่จะออกตามธรรมชาติ การทำฟาร์มเห็ดขอนขาวนี้มีแนวคิดที่อยากส่งเสริมเกษตรกรให้มีอาชีพที่สามารถเลี้ยงครอบครัวได้ สามารถทำเป็นได้ ทั้งอาชีพหลัก และอาชีพเสริม เป็นสิ่งที่ทุกคนจับต้องได้ ที่สำคัญเมื่อเดินเข้าห้าง อย่าง เห็ดไทย เห็ดขอนขาว เห็ดพื้นบ้านของเราวางขายในตลาดชั้นนำ ให้เขาได้รู้ว่าเห็ดไทยเราก็ทำได้นะ ของเราก็ดี คุณภาพดี อร่อย และมีประโยชน์ ไม่ต่างจากเห็ดเมืองนอกเมืองนา”
ต้องบอกท่านผู้อ่านก่อนเลยนะคะว่าคุณเฉลิมชัยไม่ได้เรียนจบสายเกษตรมาโดยตรง ไม่ได้มีความรู้ด้านเกษตรมาก่อน คุณเฉลิมชัยจบการศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยพระจอมเกล้าพระนครเหนือ เดิมทีประกอบอาชีพรับเหมาทั่วไป คุณเฉลิมชัยหันมาสนใจในอาชีพเกษตร เพราะมองเห็นข้อดีหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของเวลา ลักษณะการทำงาน และความสุขที่เกิดขึ้นจากคนรอบข้าง ประจวบเหมาะกับที่บ้านของคุณหทัยวรรณที่จังหวัดขอนแก่นประกอบอาชีพเกษตรเพาะเห็ดขอนขาวขายเป็นอาชีพหลัก คุณเฉลิมชัยมองเห็นข้อดีจากลักษณะทางกายภาพของจังหวัดนนทบุรี ไม่ว่าจะเรื่องของสภาพอากาศ เรื่องของสถานที่ตั้งฟาร์ม และความสุขที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ตรงนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ทั้งคู่หันมาเอาจริงกับอาชีพเกษตรในด้านของการเพาะเห็ดขาย
จนกระทั่งเมื่อปี พ.ศ. 2560 ทั้งคู่เริ่มทำการศึกษาเรื่องเห็ดอย่างจริงจัง โดยการเข้าไปอยู่ในฟาร์มเห็ด เรียนรู้นิสัยของเห็ด ว่าเขาชอบอะไรไม่ชอบอะไร ศึกษาการเพาะเห็ด และผลิตก้อนเชื้อ จนเกิดความชำนาญ จึงเริ่มวางแผนที่จะนำเห็ดชนิดนี้มาเพาะขายที่ จ.นนทบุรี โดยลักษณะนิสัยของเห็ดขอนขาวเจริญเติบโตได้ในเขตอากาศร้อนชื้น ซึ่งเหมาะกับสภาพอากาศของจังหวัดนนทบุรี อีกทั้งจังหวัดนนทบุรีประชากรส่วนใหญ่ที่อาศัยอยู่เป็นคนอีสาน และคนเหนือ ซึ่งค่อนข้างชอบบริโภคเห็ดขอนอยู่แล้ว จึงคิดว่าหากเพาะเห็ดขายอย่างไรก็ขายได้แน่นอน จึงเป็นจุดเริ่มต้นในอาชีพเกษตรกรเพาะเห็ดมาจนถึงทุกวันนี้
สภาพพื้นที่เพาะเห็ด
“รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์ม” สร้างโรงเรือนบนพื้นที่ทั้งหมด 2 ไร่ จำนวนทั้งหมด 12 โรงเรือน ขนาดกว้าง 4×6 เมตรต่อโรงเรือน สามารถวางก้อนเชื้อเห็ดได้ 2,400 ก้อน ที่ฟาร์มจะเน้นการลดต้นทุนให้มากที่สุด โดยใช้อุปกรณ์เพียงแค่ไม้ไผ่สำหรับวางก้อนเห็ด และใช้ผ้าสแลนสีดำคลุมเป็นหลังคา เพียงเท่านี้ก็สามารถเป็นโรงเรือนที่ประหยัด และสร้างกำไรได้อย่างมาก แถมได้คุณภาพอีกด้วย
ขั้นตอนการผลิตก้อนเชื้อเห็ด
เทคนิคการผลิตก้อนเชื้อเห็ดคุณภาพ คุณเฉลิมชัยยอมรับว่าแต่ละที่สูตรเชื้อเห็ดจะไม่เหมือนกัน ตรงนี้ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญในการทำก้อนเชื้อเห็ดเลยทีเดียว โดยส่วนประกอบก็จะมีขี้เลื้อยใหม่จากยางพาราสั่งจากมาภาคใต้จำนวน 100 กิโลกรัม ปูนขาว 2.5 กิโลกรัม ดีเกลือ 4 ขีด ยิปซัม 0.6 กรัม ปูนขาว 2 ขีด โดโลไมท์ 1 กิโลกรัม ร่ำ 5 กิโลกรัม แป้งข้าวเหนียว 1 กิโลกรัม
หลังจากนั้นผสมคลุกเคล้ากันแล้วหมักทิ้งไว้ 1 คืน จากนั้นบรรจุใส่ถุงก้อนเชื้อเห็ดน้ำหนักประมาณ 9 ขีด จากนั้นนำไปเข้าเครื่องอบฆ่าเชื้อนาน 8 ชั่วโมง เมื่ออบเสร็จให้ทิ้งไว้ 1 คืน รอให้ก้อนเชื้อเย็น จากนั้นนำไปหยอดเชื้อสายพันธุ์ของเห็ดแต่ละชนิดลงไปที่ห้องปลอดเชื้อ แล้วนำไปบ่ม 45 วัน จึงนำก้อนเห็ดย้ายมาไว้ในโรงเรือน และรดน้ำตรงพื้นเพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่เห็ด
การรดน้ำเห็ดแบบพ่นฝอย
หลังจากนั้น 3 วัน จะเริ่มสังเกตเห็นตุ่มขึ้นตรงคอขวด สามารถเปิดดอกได้เลย ให้กรีดหน้าถุงออก และรดน้ำวันละ 3 รอบ เช้า กลางวัน เย็น ใช้ระบบน้ำแบบพ่นฝอย ติดตั้งโดย “บริษัท เนต้าฟิม (ประเทศไทย) จำกัด” การติดตั้งระบบน้ำถือว่าเป็นสิ่งที่ดี ช่วยให้ทำงานได้ง่ายขึ้น ช่วยในเรื่องของระบบการจัดการเรื่องน้ำ
เพราะน้ำคือปัจจัยสำคัญที่จะทำให้เห็ดออกดอก สิ่งสำคัญที่คุณหทัยวรรณให้ความสำคัญกับพนักงานของที่นี่ คือ ต้องเรียนรู้งานให้ครบทุกด้าน ทั้งในเรื่องของการเพาะเห็ด เก็บเห็ด การให้น้ำด้วยระบบ และด้านการแรงงาน ทุกคนคือต้องรู้ให้หมด นั่นเพราะว่าหากเกิดปัญหาจะได้รู้จักวิธีแก้ไขอย่างถูกต้อง และรวดเร็ว
การจำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด และดอกเห็ด
ราคาที่จำหน่าย ขายส่ง 1,000 ก้อน ก้อนละ 8 บาท ดอกเห็ดราคาส่งกิโลกรัมละ 80-90 บาท ราคาปลีกกิโลกรัมละ 200-250 บาท เห็ดหนึ่งก้อนจะให้ดอกเห็ดน้ำหนักประมาณ 3-ขีด ตามช่วงอายุ หากท่านที่ต้องการสร้างเป็นอาชีพหลัก หรืออาชีพเสริม
ยกตัวอย่างเช่น ทุน 1 โรงเรือน 2,400 ก้อนx8 บาท = 19,200 บาท เดือนหนึ่งเก็บดอก 180 กิโลกรัม ขายส่งกิโลกรัมละ 80 บาท หนึ่งเดือนได้ 14,400 บาท ขายปลีกกิโลกรัมละ 200-250 บาท 1 เดือนได้ 36,000 บาท ขายเป็นระยะเวลา 1 เดือน ก็สามารถคืนทุนได้ อีกทั้งเชื้อเห็ดยังสามารถเก็บขายได้ถึง 6 เดือน นับว่าเป็นอาชีพเสริม หรือจะเป็นอาชีพหลัก ก็สามารถสร้างรายได้ได้เป็นอย่างดี
ด้านตลาดเห็ดขอนขาว
ตอนนี้เห็ดขอนขาวไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด ราคาดีตลอดปี ปกติเห็ดขอนขาวเป็นเห็ดที่มีความเหนียว แต่ลักษณะพิเศษของเห็ดขอนขาวที่ฟาร์ม คือ จะไม่เหนียวมาก ลูกค้าที่ซื้อจากฟาร์มต้องกลับมาซื้อใหม่เกือบทุกราย ในด้านของตลาด คุณหทัยวรรณกล่าวว่า
“รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มทำก้อนเห็ดทุกชนิด และขายดอกเห็ดทุกชนิด แต่จะโฟกัสไปที่เห็ดขอนขาว เพราะค่อนข้างขาดตลาด และที่สำคัญเหมาะกับสภาพอากาศเมืองนนท์ อีกทั้งเห็ดขอนขาวจะขายดีมาก โดยเฉพาะชุมชนที่ใกล้โรงงาน และแหล่งพื้นที่ที่มีคนอีสาน และคนเหนือ อาศัยอยู่เยอะ ตอนนี้กำลังการผลิตไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด”
โดยได้แบ่งตลาดออกเป็น 2 ส่วนด้วยกัน คือ
1.ตลาดสด ที่ฟาร์มจะส่งไปยังตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง ตลาดสำโรง และตลาดคลองเตย โดยการขนส่งผ่านรถตู้สายใต้ใหม่ ทุกวันนี้เส้นทางการขนส่งสบายกว่าแต่ก่อนเยอะ
2.โมเดิร์นเทรด ซึ่งจริงๆ แล้วต้องส่งเข้าศูนย์กระจายสินค้าเพื่อส่งต่อไปทั่วประเทศ แต่เนื่องจากผลผลิตสามารถส่งได้เพียง 1 สาขา เท่านั้น ด้วยเหตุนี้ทางรุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มจึงอยากเปิดรับลูกฟาร์ม และผู้ที่สนใจ ในเรื่องของเห็ดอย่างจริงจัง ทั้งในพื้นที่จังหวัดนนทบุรีเอง และพื้นที่ใกล้เคียง โดยผู้ที่จะมาเป็นลูกฟาร์มต้องซื้อก้อนเห็ดจากทางฟาร์มเท่านั้น นั่นเพราะว่าก้อนเห็ดที่สั่งจากฟาร์มเรามั่นใจในคุณภาพ ของเราให้ผลผลิตแน่นอน หากก้อนเห็ดที่สั่งจากฟาร์มเราไปหากเกิดปัญหา เห็ดไม่ออกดอก ทางเราก็เคลมให้ ผู้ที่มาเป็นลูกฟาร์มของเราก็ไม่ต้องกังวลในเรื่องของตลาด นั่นเพราะว่าทางเราจะรับซื้อในจำนวนที่ไม่อั้น ยิ่งมากเท่าไรยิ่งดี
การทำฟาร์มเห็ดนอกจากจะได้ก้อนเชื้อ ผลผลิตจากเห็ด ก้อนเชื้อเห็ดเก่ายังสามารถนำมาเพิ่มมูลค่าได้อีก อย่างเช่นการทำดินปลูก ส่วนประกอบก็จะมีก้อนเห็ดเก่า กากถั่ว ใบสามฉา ขุยมะพร้าว และราดด้วยน้ำอีเอ็ม คุณเฉลิมชัยบอกว่าตอนนี้ดินปลูกของเรากำลังนำไปตรวจที่กรมวิชาการเกษตร เพื่อให้ได้มาตรฐานรับรองว่าสินค้าที่ผลิตจากรุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มได้มีคุณภาพ และมาตรฐาน ถูกต้องตามหลักความสะอาดของโรงเรือน ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องให้ความใส่ใจ เพราะเห็ดจะไม่สามารถปลูกในโรงเรือนเดิมได้ตลอดทั้งปี ไม่อย่างนั้นแล้วจะทำให้เกิดเชื้อโรคสะสม และจะส่งผลเสียอย่างมาก นอกจากนี้ก้อนเห็ดเก่าบางส่วนนำไปเลี้ยงไส้เดือนขาย ซึ่งจะมีพ่อค้ารับซื้อถึงที่ สร้างรายได้เป็นอย่างมาก
ฝากถึงเกษตรกรที่สนใจใน การเพาะเห็ดขอนขาว
คุณเฉลิมชัยได้บอกเทคนิคการเพาะเห็ด อันดับแรกต้องรู้นิสัยเขาก่อนว่าเขาชอบอะไร เห็ดที่เรานำมาเพาะเป็นเห็ดร้อน หรือเห็ดเย็น บางคนเอาเห็ดนางฟ้ามาปลูกในที่อากาศร้อน มันก็ไม่ออกดอก เพราะสภาพอากาศไม่เอื้ออำนวย พอเรารู้นิสัยใจคอ ต่อไปคือ เรื่องของการเอาใจใส่ เราต้องเข้าใจธรรมชาติของเห็ด ต้องทำให้ใกล้เคียงธรรมชาติที่สุด
ฝากถึงเกษตรกรที่สนใจในอาชีพนี้ อย่างที่บอกไปตั้งแต่แรกว่าอาชีพที่เราทำอิสระเรื่องของเวลา สามารถทำเป็นอาชีพหลัก หรืออาชีพเสริม ก็ได้ อีกทั้งประหยัดพื้นที่ และยังมีตลาดรองรับ ส่วนตัวผมแนะนำให้เริ่มจากเล็กๆ ก่อน เราเริ่มจากในชุมชนของเราก่อน แจกจ่ายให้เพื่อนบ้าน ถ้าเหลือก็ส่งตลาด ถ้าเราเกิดความชำนาญแล้ว ต้องการขยายตลาดเพิ่มขึ้น ในส่วนนี้ก็จะเป็นเรื่องที่ง่าย เป็นสิ่งที่เราจับต้องได้แล้ว และที่สำคัญเรื่องของมาตรฐานสินค้าเป็นสิ่งที่เกษตรกรควรมี เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภค และยกระดับมาตรฐานสินค้าขึ้นอีกในระดับหนึ่ง
การวางแผนในอนาคต
และในปีนี้รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มจะขยายพื้นที่เพื่อรองรับผลผลิตที่เพิ่มมากขึ้น และในอนาคตข้างหน้ามองไปถึงเรื่องของการเปิดฟาร์มเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ให้แก่เกษตรกรที่สนใจได้เข้ามาศึกษา สามารถนำไปต่อยอดสร้างรายได้เพิ่มมากขึ้น การเพาะเห็ดขอนขาว การเพาะเห็ดขอนขาว การเพาะเห็ดขอนขาว การเพาะเห็ดขอนขาว การเพาะเห็ดขอนขาว
ปัจจุบันรุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มถือว่ามาถูกทาง ด้วยความมุ่งมั่นและความตั้งใจของทั้ง 2 ท่าน และสิ่งที่สำคัญที่สุด ในอาชีพทำเกษตร คือ การทำเกษตรปลอดภัย รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์มได้รับรองมาตรฐาน GAP จากกรมวิชาการเกษตร เมื่อปี พ.ศ.2555 พร้อมกันนั้นคุณเฉลิมชัยก็ได้เข้าร่วมกลุ่ม Young Smart Farmer เป็นตัวแทนเกษตรกรรุ่นใหม่จังหวัดนนทบุรี ปี พ.ศ.2561 อีกด้วย
เปิดรับสมัครลูกฟาร์ม และให้คำปรึกษา สนใจติดต่อข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์ม 99 /126 ถ.ราชพฤกษ์ อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 11130
ติดต่อ คุณเฉลิมชัย ณ ลำพูน โทร.086-639-2410, 086-334-4680
FACEBOOK: ขายก้อนเห็ด ดอกเห็ดนางฟ้า นนทบุรี รุ่งราชพฤกษ์ฟาร์ม ID LINE : 0863344680
