การยกระดับอาชีพเกษตรกรรมในทุกสาขาแก่เกษตรกรนั้น จุดประสงค์หลักก็เพื่อที่จะเอื้ออำนวยต่อการพัฒนาด้านการทำเกษตรให้บรรลุผลการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ทั้งความเป็นธรรมในระบบมาตรฐานการผลิตให้ได้คุณภาพ และรวมถึงราคาที่เหมาะสมกับสภาวะเศรษฐกิจที่จะส่งผลต่อผู้บริโภคโดยตรง วิธีปลูกต้นทุเรียนหมอนทอง
ทั้งนี้ระยองซึ่งเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ทำการเกษตรมาตั้งแต่ดั้งเดิม โดยประชากรส่วนใหญ่ก็ประกอบอาชีพการเกษตรสืบทอดกันเรื่อยมา โดยเฉพาะการเพาะปลูกพืชไม้ผลเศรษฐกิจ ซึ่งมีปลูกอยู่หลายชนิดกระจายอยู่ตามอำเภอต่างๆ ทั้งทำเป็นการค้าในเชิงพาณิชย์ และการค้าเชิงท่องเที่ยวการเกษตร จนกระทั่งมีชื่อเสียงประจำจังหวัด ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีโดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดงานฤดูผลไม้ในเดือนพฤษภาคมซึ่งมีขึ้นทุกปี
วิธีปลูกต้นทุเรียนหมอนทอง
อย่างไรก็ดีจากที่กล่าวมา นิตยสารเมืองไม้ผล จึงได้ไปเยือนถิ่นผลไม้ตามฤดูกาล โดยเฉพาะอำเภอแกลง ซึ่งนับได้ว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยว พร้อมด้วยหาดทรายที่สวยงาม มีทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศให้ความสนใจ และยังเป็นพื้นที่เพาะปลูกไม้ผลเศรษฐกิจมากกว่าทุกอำเภอของจังหวัดระยอง อาทิ เงาะ ทุเรียน ลองกอง มังคุด ฯลฯ รวมทั้งพืชเศรษฐกิจที่ผลิตออกสู่โรงงานอุตสาหกรรม อย่างเช่น ยางพารา เป็นต้น
จากการได้พบปะกับเกษตรกรผู้ปลูกไม้ผลทุเรียนสายพันธุ์หมอนทอง ทั้งได้พูดคุย ถามถึงเริ่มแรกก่อนที่จะมาประกอบอาชีพเกษตรกรผู้เพาะปลูก โดยเฉพาะอย่างยิ่งพื้นที่การเพาะปลูก และรวมไปถึงตลอดระยะเวลาของการดูแลรักษาตลอดจนถึงเรื่องการเก็บเกี่ยว ของ คุณอรุณ นมรักษ์ เกษตรกรผู้ปลูกทุเรียน ซึ่งเล่าว่า ก่อนที่เขามาประกอบอาชีพเป็นเกษตรกรหรือเป็นชาวสวนในพื้นที่ อ.แกลง จ.ระยอง พื้นเพเขาเป็นลูกชาวสวนผลไม้มาจาก อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี และทำงานรับจ้างทั่วไป หลังจากนั้นจึงได้มามีครอบครัวตั้งหลักปักฐานสร้างฐานะที่นี่ได้ประมาณ 30 กว่าปี
สภาพพื้นที่ปลูกทุเรียน
สำหรับการเพาะปลูก โดยสภาพพื้นที่ซึ่งลักษณะของดินเป็นดินร่วนปนทราย และเคยเป็นพื้นที่ปลูกมะพร้าวมาก่อน ในขณะนั้นพอทุเรียนราคาดีจึงได้โค่นต้นมะพร้าวทิ้งทั้งหมด และนำทุเรียนสายพันธุ์หมอนทองจำนวน 10 ไร่ เมื่อปี 2526 อายุต้น 30 ปี และได้ปลูกมังคุดอีก 5 ไร่ ซึ่งได้ปลูกในปีเดียวกัน ทั้งนี้ยังได้ขุดสระน้ำไว้เพื่อรดจำนวนเนื้อที่ 1 ไร่ สามารถเก็บน้ำไว้ใช้ได้ตลอดทั้งปี
การปลูกทุเรียนพันธุ์หมอนทองเท่าที่ทราบความเป็นมาเขาได้นำมาปลูกที่สวนเมื่อ 30 ปีก่อนนั้น ปลูกระยะห่างของต้นประมาณ 9-10 เมตร ส่วนต้นที่ตายไปก็มาก เนื่องจากเกิดจากแมลงหนอนด้วงสีน้ำตาลเข้าเจาะกินแกนในที่ลำต้น และเกิดจากเชื้อราไฟทอปธอร่า ทั้งนี้เขาจึงดูแลและระวังป้องกันไว้อย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะเชื้อราไฟทอปธอร่าหากเป็นแล้วก็จะรักษาให้หายยาก
การให้ปุ๋ยและน้ำต้นทุเรียน
คุณอรุณเล่าอีกว่าส่วนการบำรุงดูแลรักษา โดยปกติเขาก็ไม่มีอะไรที่เป็นเทคนิคพิเศษ การให้ปุ๋ยทางใบด้วยฮอร์โมนสาหร่ายก็จะให้เป็นบางครั้ง ขณะช่วงทุเรียนผลิตออกดอกอ่อน และระยะช่วงที่ติดผลอ่อนเขาก็จะให้ปุ๋ยทางดินสูตร 15-15-15 และสูตร 16-16-16 ยูเรีย การให้โดยจะใช้วิธีหว่านรอบบริเวณต้น 1 ครั้ง/เดือน
ส่วนการให้น้ำ ซึ่งได้น้ำจากสระที่เขาขุดไว้นั้น การจ่ายน้ำแต่ละครั้งจะมีเครื่องปั๊มสูบน้ำออกจากสระ ทั้งนี้ยังได้เดินท่อ pvc ขนาด 3 หุน ฝังไปตามดินขึ้นระหว่างต้น จากนั้นก็จะจ่ายน้ำด้วยระบบหัวสปริงเกลอร์ ทั้งนี้การให้น้ำโดยปกติเขาจะให้อาทิตย์ละ 1-2 ครั้ง แต่ถ้าเป็นช่วงฤดูแล้ง หรือเดือนมีนาคม-เมษายน ซึ่งเป็นช่วงที่ไม่ค่อยมีฝนตก การให้น้ำจะให้วันเว้นวัน
อย่างไรก็ตามอีกอย่างการให้น้ำเขาก็จะดูจังหวะด้วยว่าควรจะให้น้ำหรือไม่ควรให้ในช่วงไหน อย่างเช่น ดินแห้งมาก หรือพื้นดินชุ่ม ฝนตกมากน้อยเพียงใด ทั้งนี้การให้น้ำมากๆ ในช่วงที่ต้นทุเรียนแตกใบอ่อนหรือกำลังผลิตออกดอก ทั้งใบและดอกก็จะร่วงหมด แม้แต่จะหายามาบำรุงหรือนำสารมาฉีดป้องกันก็ไม่เกิดผล ส่วนทุเรียนที่ให้ผลใหญ่แล้วจะให้น้ำทุกวันยิ่งเกิดผลดี
การป้องกันและกำจัด โรค แมลง ศัตรูพืช ต้นทุเรียน
ทุเรียนพันธุ์หมอนทองภายในสวนของเขาส่วนมากมักจะเจอปัญหาเรื่องแมลงหนอนด้วงสีน้ำตาล การเข้าทำลายเจาะกินแกนในของลำต้น จนต้นทุเรียนยืนต้นตายไปเองนั้น แต่ถ้าหากเขาเห็นก่อนก็จะหาวิธีเจาะหรือเอามีดเจาะเอาออกมา ส่วนต้นทุเรียนที่เป็นแผลนั้นเขาจะใช้สารเมทาแลคซิล หรือจำพวกสารชีวภาพ อาทิ ไตโคเดอร์มา นำมาทาบริเวณส่วนที่เป็นแผล
ส่วนการป้องกันเขาบอกว่า “เอาไม่อยู่” การใช้สารกำจัดหากใช้สารชนิดเดิมก็ไม่สามารถที่จะช่วยได้ แต่ถ้าหากเปลี่ยนสารได้เปลี่ยนไปใช้ตัวใหม่ไปเรื่อยๆ ก็จะช่วยได้ดีมาก และการใช้ก็ไม่ควรเน้นเฉพาะชีวภาพหรือเคมี ทั้งนี้การใช้สารต้นทุเรียนพันธุ์หมอนทองของเขาซึ่งเป็นต้นที่สูง การใช้สารเขาจึงใช้เครื่องระบบอัดแรงสูง โดยจะฉีดพ่นทั่วทั้งต้น
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายผลผลิตทุเรียน ทั้งในและต่างประเทศ
ทั้งนี้ทุเรียนทุกสายพันธุ์ หากแต่เกษตรกรที่ผลิตออกนอกฤดูหรือก่อนฤดู และนำออกจำหน่ายขายจะได้ราคาดีมาก อย่างเช่น ช่วงเดือนมีนาคมและต้นเดือนเมษายน ทุเรียนหมอนทองอย่างต่ำราคา 100 บาท/กก. จนถึงราคา 150 บาท/กก. ทั้งนี้ที่เขาไม่ทำทุเรียนออกนอกฤดูเนื่องจากจะยุ่งยากในเรื่องของการดูแลรักษา
อย่างไรก็ตามปัจจุบันนี้อากาศก็แปรปรวนไปมาก ทุเรียนแทบทุกสวนในปีนี้จะออกผลผลิตช้ากว่าทุกปี โดยปกติทุเรียนที่สวนของเขาจะเก็บได้ในช่วงเดือนพฤษภาคม แต่มาในปีนี้ถ้ารวมถึงทุเรียนที่ออกมามี 2 รุ่น จะเริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ตั้งแต่เดือนมิถุนายนจนถึงสิ้นเดือนกรกฎาคม
ในส่วนทุเรียนหมอนทองของเขาซึ่งจะส่งออกสู่ตลาดจีน ซึ่งเป็นตลาดหลักผลไม้ของไทยนั้น โดยจะขายผ่านผู้ประกอบการส่งออก ทั้งนี้เขายังเล่าอีกว่าเมื่อปีที่แล้วการที่ขายให้ผู้ประกอบการได้ราคา กก.ละ 35 บาท ขึ้นไป ก็ถือว่าชาวสวนทุเรียนก็อยู่ได้ ส่วนการตัดทุเรียนในสวนของเขา แต่ละวันเขาจะขายได้วันหนึ่ง 7-8 ตัน รวมทั้งหมดภายในสวนที่เคยขายได้ประมาณ 30 กว่าตัน ก็ถือว่าอยู่ได้ แต่มาปีนี้ก็จะขายในราคาเดิม
หากแต่ท่านผู้อ่านหรือผู้สนใจอยากทราบรายละเอียดเพิ่มเติม ติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่ คุณอรุณ นมรักษ์ 113 หมู่ 3 ต.กร่ำ อ.แกลง จ.ระยอง 21190 โทร.08-9522-0288
อ้างอิง : นิตยสารเมืองไม้ผล ฉบับที่ 148
