เป็ดพันธุ์อี้เหลียง เป็นเป็ดพันธุ์เนื้อที่ให้ไข่ดกของเมืองคุนหมิง มณฑลยูนาน ประเทศจีน เป็นเป็ดที่มีลักษณะคล้ายเป็ดปักกิ่ง คือ ทั้งเพศผู้และเพศเมียจะมีขนสีขาวตลอดลำตัว ปากและเท้ามีสีส้ม แต่เป็ดอี้เหลียงจะมีอกกว้างและใหญ่กว่าเป็ดปักกิ่ง คุณภาพซากดี ให้เนื้อมาก ไขมันใต้ผิวหนังต่ำ เนื้อมีกลิ่นหอม รสชาติอร่อย นิยมนำไปทำเป็ดอบน้ำผึ้ง
การเลี้ยงเป็ดพันธุ์อี้เหลียง
ทีมงานสัตว์บกจะพาไปรู้จักกับ “กฤษดาฟาร์ม” ฟาร์มเป็ดอี้เหลียงแห่งเมืองร้อยเอ็ด ดูแลบริหารจัดการโดย คุณกฤษดา สาวิสิทธิ์ หรือ คุณแชมป์ คนหนุ่มรุ่นใหม่ไฟแรงที่ได้หันมาทำการเกษตรด้านปศุสัตว์ โดยการเลี้ยงเป็ดอี้เหลียงเป็นอาชีพเสริม ที่เริ่มมาจากความชอบตั้งแต่เด็ก
“ผมเคยเห็นเป็ดสายพันธุ์หนึ่งตั้งแต่เด็กแล้วชอบ แต่ตอนนั้นยังไม่รู้ว่าเป็นสายพันธุ์อะไร และตอนนั้นยังเด็กไม่มีต้นทุนจึงไม่ได้ซื้อมาเลี้ยง เมื่อโตขึ้นเรียนจบ มีงานประจำทำ มีรายได้ ผมก็ได้ตามหาเป็ดสายพันธุ์นี้ จนมาเจอเป็ดอี้เหลียงที่มีลักษณะตรงกับสายพันธุ์ที่ชอบในตอนเด็ก ผมเลยได้ศึกษาเพิ่มเติม แล้วเห็นว่าเป็นสายพันธุ์ที่น่าสนใจ จึงได้ตัดสินใจซื้อมาเลี้ยงที่บ้าน” คุณแชมป์เผยถึงที่มาของฟาร์ม
การฟักไข่
คุณแชมป์ได้เริ่มเลี้ยงเป็ดอี้เหลียงครั้งแรก 30 ตัว เป็นลูกเป็ดคละเพศอายุ 1 สัปดาห์ ซึ่งตั้งใจซื้อให้คุณแม่เลี้ยงเพื่อเก็บไข่ไว้ทานเอง แต่พอเมื่อเป็ดโตก็เริ่มมีเพื่อนบ้านมาขอซื้อต่อ คุณแชมป์จึงเกิดแนวคิดที่จะเลี้ยงเพื่อขายลูกเป็ด
โดยคัดเลือกลูกเป็ดที่มีอยู่ในฟาร์มมาเป็นพ่อแม่พันธุ์ของทางฟาร์ม เลือกลักษณะที่สมบูรณ์ที่สุด มีลักษณะตรงตามสายพันธุ์ สุขภาพแข็งแรง จะใช้ระยะเวลาเลี้ยงประมาณ 140-160 วัน จึงเริ่มให้ไข่ เมื่อเริ่มให้ไข่คุณแชมป์ได้นำไปให้แม่ไก่ฟัก จากจำนวน 13 ฟอง ได้ลูกเป็ดฟักออกมา 11 ตัว เมื่อเห็นว่าอัตราการฟักออกจากไข่ออกมาดี จึงได้ลงทุนซื้อเครื่องฟักไข่เข้ามา
“ไข่ที่นำเข้าฟักเป็นไข่ที่ได้จากแม่เป็ดหลังจากเริ่มให้ไข่มาประมาณ 1 เดือนกว่า เพราะผมต้องการให้ได้ไข่ที่สมบูรณ์ดี ลูกเป็ดที่ออกมาจะได้มีสุขภาพที่แข็งแรง เจริญเติบโตได้ดี” คุณแชมป์กล่าวเพิ่มเติม
ข้อดีของเป็ดอี้เหลียง
เป็ดอี้เหลียงนั้นเป็นเป็ดที่เลี้ยงง่าย โตไว สามารถขายเนื้อได้ใน 2 เดือน โดยให้น้ำหนักเฉลี่ย 2.8-3.5 กิโลกรัม ทำให้ผู้เลี้ยงได้รับผลตอบแทนรวดเร็วในเวลาสั้นๆ และมีสุขภาพแข็งแรง อึด ทนทาน ต้านทานโรคต่างๆ
“เป็ดอี้เหลียงเป็นเป็ดที่โตไวมาก เมื่อเทียบกับเป็ดสายพันธุ์ ทนโรค อัตราการรอดสูง ตั้งแต่ผมเลี้ยงมามีอัตราการรอด 100% เลี้ยงง่าย เหมาะสำหรับมือใหม่ และมีลักษณะที่สวยงาม เป็นได้ทั้งเป็ดเนื้อและเป็ดไข่ ทุกวันนี้คนในหมู่บ้านผมเลี้ยงกับแทบทุกบ้านไว้เพื่อความสวยงามแล้วเก็บไข่กิน หรือเลี้ยงขุน” คุณแชมป์เผยถึงข้อดีของเป็ดอี้เหลียง
การบริหารจัดการฟาร์มเป็ด ฉบับกฤษดาฟาร์ม
ปัจจุบันทางกฤษดาฟาร์มมีเป็ดอี้เหลียงพ่อแม่พันธุ์ทั้งหมด 30 ตัว และเป็ดรุ่นสำหรับเป็นพ่อแม่พันธุ์ทดแทนในอนาคตอีกประมาณ 65 ตัว อัตราส่วนพ่อพันธุ์ต่อแม่พันธุ์ที่ฟาร์มเป็น 1:2 การคัดทิ้งของที่ฟาร์มจะดูจากอัตราการให้ไข่ สุขภาพ โดยเฉลี่ยแล้วอายุเป็ดจะอยู่ที่ประมาณ 2 ปี
สำหรับการดูแลจัดการในแต่ละวันนั้นไม่ยุ่งยาก จะให้อาหารสองเวลา เช้า-เย็น เป็นอาหารสำเร็จรูปผสมข้าวเปลือก อัตราส่วน 1:1 ในอาหารพ่อแม่พันธุ์ และอาจมีเสริมด้วยผักบุ้ง หญ้า หรือหยวกกล้วยสับ แต่ในลูกเป็ดจะให้อาหารสำเร็จรูปเพียงอย่างเดียว เพื่อลูกเป็ดได้รับสารอาหารที่เต็มที่ เจริญเติบโตได้ดี
เมื่อให้อาหารเสร็จในช่วงเช้าจะปล่อยเป็ดลงเล่นน้ำ และให้เดินเล่นแถวแปลงหญ้าที่ปลูกไว้ เพื่อให้เป็ดได้เดินออกกำลังกาย และลดความเครียดจากการถูกขัง ส่วนช่วงเย็นจะปล่อยก่อนแล้วจึงให้อาหารทีหลัง
ส่วนรูปแบบของโรงเรือนจะเป็นที่โล่ง โปร่ง ให้อากาศถ่ายเทสะดวก มีที่สำหรับกินอาหาร และวางไข่แยกกัน และเน้นความสะอาดเป็นสำคัญ โดยจะทำความสะอาดคอกทุกๆ 1 สัปดาห์ในช่วงที่เป็ดออกไปเล่นข้างนอก
“เรื่องความสะอาดเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากที่ฟาร์มเลี้ยงเป็นพ่อแม่พันธุ์เลยจะไม่มีการพักเล้า แต่จะทำความสะอาดเล้าสัปดาห์ละครั้งในช่วงที่ปล่อยเป็ดไปเล่นน้ำ เพื่อลดการสะสมของเชื้อโรค ทำให้เป็ดที่ฟาร์มมีสุขภาพแข็งแรง ไม่เคยใช้ยาในการรักษาเลย” คุณแชมป์เผยถึงความสำคัญของการดูแลจัดการฟาร์ม
ทางฟาร์มจะเก็บไข่รวบรวมไว้ 1 สัปดาห์ ก่อนนำเข้าตู้ฟัก จะใช้ระยะเวลาฟักประมาณ 26-28 วัน เมื่อลูกเป็ดออกมาจะเลี้ยงไว้ที่กรงอนุบาล หรือกรงลอย 3 วัน เพื่อให้เป็ดฝึกกินน้ำและอาหาร ก่อนนำมาเลี้ยงที่คอก โดยไม่ต้องกกไฟ คุณแชมป์ยังยืนยันคำเดิมว่า “เป็นเป็ดที่เลี้ยงง่าย แข็งแรง โตไว”
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่าย ลูกเป็ด
สำหรับลูกเป็ดที่ออกจำหน่ายจะมีอายุ 1 สัปดาห์ โดยจะให้วิตามินเสริมผสมน้ำให้ลูกเป็ดกินช่วงแรกเกิด และก่อนขนส่ง เพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน และให้ลูกเป็ดมีสุขภาพแข็งแรง พร้อมสำหรับการเดินทางไปยังลูกค้า โดยจะใช้บริการรถสำหรับขนส่งไก่โดยเฉพาะ ในทุกออเดอร์ทางฟาร์มจะแถมวิตามินแร่ธาตุไปให้เพื่อให้ลูกค้าผสมน้ำให้เป็ดกินเมื่อถึงฟาร์ม
“ทุกการขนส่งผมจะคอยติดตามสอบถามลูกค้าอยู่ตลอด จะพบว่าเป็ดอี้เหลี้ยงเป็นเป็ดที่แข็งแรงมาก ไม่พบการสูญเสียเลย ไม่ว่าจะระหว่างการขนส่งหรือระหว่างการเลี้ยง แต่หากพบการสูญเสียระหว่างขนส่งทางฟาร์มยินดีรับผิดชอบ” คุณแชมป์กล่าวเพิ่มเติม
ช่วงโควิดที่ผ่านมาธุรกิจด้านปศุสัตว์ถือว่าโดนผลกระทบน้อยสุด เพราะคนส่วนใหญ่กลับบ้านเกิดและหันมาเลี้ยงสัตว์เป็นอาชีพเสริมมากขึ้น ทำให้ยอดสั่งจองลูกเป็ดไม่พอขาย ทางคุณแชมป์จึงมีเป้าหมายในอนาคตที่จะเพิ่มฐานการผลิตมากขึ้น เพื่อรองรับความต้องการของตลาด
เมื่อถามถึงปัญหาด้านสภาพอากาศ คุณแชมป์ได้เผยว่า “ก็มีบ้างในช่วงหน้าร้อน แม่เป็ดจะไข่ลดลง และอัตราของไข่มีเชื้อก็ลดลงบ้าง แต่ในช่วงอื่นไม่มีปัญหา ไม่ว่าจะเป็นหน้าฝน หรือหน้าหนาว ไม่เจอปัญหาเป็ดป่วย หรือเป็นหวัดเลย ต้องยอมรับว่าเป็ดอี้เหลียงเป็นสัตว์ที่แข็งแรงจริงๆ”
หากผู้อ่านท่านใดสนใจลูกเป็ดอี้เหลียงกฤษดาฟาร์มสามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ทางเฟสบุ๊ค“KritsadaSawisit” หรือ โทร.080-155-7193
และสุดท้ายคุณแชมป์ได้แนะนำทิ้งท้ายว่า หากสนใจอยากให้เริ่มจากการเลี้ยงตั้งแต่ยังเป็นลูกเป็ด เพื่อที่จะได้ศึกษาพฤติกรรมเป็ดตั้งแต่แรก เรียนรู้ และศึกษาไปเรื่อยๆ เผื่อในอนาคตเลี้ยงเพื่อจำหน่ายต่อไป จะได้บอกคนอื่นได้ว่าในแต่ละช่วงเป็นยังไง ต้องดูแลอย่างไร
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก คุณกฤษดา สาวิสิทธิ์ หรือ คุณแชมป์
อ้างอิง : นิตยสารสัตว์บก ฉบับที่ 338
