คุณดาริน ปราบไพริน หรือคุณดาริน เกษตรกรรุ่นใหม่ ดีกรีผู้จัดการ “สหกรณ์นิคมสอยดาว จำกัด” ที่มีใจรักในการทำสวนผลไม้ และได้สืบทอดอาชีพการทำสวนผลไม้ต่อจากครอบครัวบนพื้นที่การทำสวนมากกว่า 30 ไร่ ซึ่งเดิมทีนั้นพื้นที่แห่งนี้เคยเป็นสวนทุเรียนมาก่อน วิธีการปลูกมังคุด
แต่ด้วยต้นทุเรียนที่ปลูกไว้หลายสายพันธุ์มีอายุมากขึ้น จนกระทั่งต้นทุเรียนเริ่มตายลงไป จึงได้หันมาปลูกมังคุดแซมลงไประหว่างต้นทุเรียนที่ตายแล้ว ทำให้ปัจจุบันนี้ยังมีต้นทุเรียนเพียงบางส่วนเท่านั้น ส่วนไม้ผลหลักๆ ในวันนี้ก็คือ มังคุด ที่ได้ปลูกพืชอื่นแซมเอาไว้ด้วย เพื่อใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด และนำมาซึ่งรายได้จากผลผลิตที่ดี
การทำสวนผลไม้
การทำสวนผลไม้ของชาวสวนในปัจจุบันนั้นมีความเสี่ยงสูงมาก ทั้งในเรื่องของกระบวนการผลิตที่ยากขึ้นทุกๆ ปี เนื่องจากธรรมชาติและสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว โดยที่เกษตรกรไม่สามารถควบคุมได้ และยากต่อการคาดเดาให้แม่นยำ เพื่อนำมาซึ่งการแก้ไขปัญหาได้อย่างทันท่วงที ดังนั้นแนวทางในการป้องกันจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุดสำหรับเกษตรกร รวมไปถึงการหันมาปลูกพืชแบบผสมผสาน จะสามารถรองรับความเสี่ยง ทั้งด้านการผลิต และราคาผลผลิต ในแต่ละปีได้เป็นอย่างดี
ส่งผลให้ชาวสวนผลไม้หลายท่านในหลายพื้นที่หันมาปลูกผลไม้แบบผสมผสาน เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค และลดความเสี่ยงในเรื่องของราคาที่ไม่แน่นอนในแต่ละปีได้ เพื่อนำพาชาวสวนไปสู่การทำเกษตรที่ยั่งยืน จะเห็นได้จากเกษตรกรตัวอย่างคนเก่งในหลายพื้นที่ที่ประสบความสำเร็จในการปลูกพืชผสมผสานมาแล้ว
วิธีการปลูกมังคุด
คุณดารินมุ่งเน้นการดูแลรักษาสวนผลไม้แห่งนี้อย่างเป็นระบบเริ่มต้นขึ้น หลังจากที่เก็บเกี่ยวผลผลิตแล้วจะต้องรีบทำความสะอาดที่บริเวณโคนต้นมังคุดทันที ด้วยการฉีดพ่นสารเคมีป้องกันและกำจัดวัชพืช เน้นการตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง และโล่ง หลังจากนั้นจะใช้ “สารปรับสภาพดินประสิทธิภาพสูง ตราบีคอม” ผสมกับปุ๋ยเคมีสูตร 16-16-16 ในอัตรา 2:1 หว่านในอัตรา 3-4 กิโลกรัม/ต้น ทุก 30-45 วัน
รวมไปถึงการฉีดพ่นธาตุอาหารทางใบเพื่อบำรุงให้ต้นมังคุดสมบูรณ์ ให้มีการเจริญเติบโตที่ดีอย่างต่อเนื่อง รวมไปถึงการใช้สารชีวภาพผสมน้ำฉีดพ่นทางใบเพื่อบำรุงมังคุดทุก 15-20 วัน ในอัตรา 20 cc./น้ำ 20 ลิตร เพราะที่นี่เน้นการทำสวนผลไม้แบบผสมผสาน ทั้งอินทรีย์ และเคมี อย่างเหมาะสม และตรงกับความต้องการของไม้ผลมากที่สุด
“การทำมังคุดไม่ยาก แต่เราต้องบำรุงให้ดี ทำอย่างไรให้มังคุดเราสมบูรณ์ที่สุด และออกดอกได้ดี ซึ่งความยากของการทำสวนมังคุด คือ การทำให้มังคุดออกดอกให้ได้หลังจากที่เตรียมใบจนสมบูรณ์แล้ว”ชาวสวนคนเก่งยืนยันถึงการทำสวนมังคุด หรือการปลูกไม้ผลทุกชนิดนั้น มีบางจุดที่ง่ายและยากแตกต่างกันออกไป
การบำรุงดูแลรักษาต้นมังคุด
โดยเฉพาะการสะสมอาหารเพื่อเพิ่มความสมบูรณ์ให้กับ “ใบมังคุด” ที่จะต้องทำใบให้ได้ประมาณ 2 ชุดใบ เมื่อต้นมังคุดสมบูรณ์และมีความพร้อม เมื่อกระทบกับสภาพอากาศที่เหมาะสมก็จะเริ่มแทง “ช่อดอก” ออกมาให้เห็น
ซึ่งช่วงนี้ชาวสวนต้องดูแลรักษาป้องกันให้ดี ทั้งเรื่องเพลี้ย ที่จะต้องฉีดพ่นสารเคมีจำเป็นเพื่อป้องกันเพลี้ยเข้าทำลายดอกมังคุดให้เสียหายทุกๆ 15-18 วัน ที่สำคัญช่วงที่มังคุดออกดอกใกล้บานนั้นจะเน้นการให้ธาตุอาหารทางดินเป็นพิเศษ ด้วยการใส่สารปรับสภาพดิน “ตราบีคอม” เพื่อให้ดอกสมบูรณ์เต็มที่ ส่วนดอกไหนที่ไม่สมบูรณ์ ต้นมังคุดก็จะสลัดดอกให้ร่วงได้เองตามธรรมชาติ
การให้ปุ๋ยและน้ำต้นมังคุด
เมื่อมังคุดเริ่มพัฒนาเป็นผลเล็ก ช่วงนี้จะเน้นการบำรุงผลมังคุดให้สมบูรณ์ เพื่อไม่ให้มังคุดแดง หรือเสียหาย “การผลิตมังคุดก็ต้องใช้ปุ๋ย-ยา เพราะผิวมังคุดจะเป็นกระ ผิวลาย ไม่สวย หรือจะเป็นจุดดำๆ ได้ หากดูแลไม่ดี แต่ถ้าฉีดพ่นสารเคมีป้องกันอย่างถูกต้องแล้ว ลูกมังคุดมันก็จะผิวใส ผิวสวย และขายได้ราคา
ที่สำคัญถ้าฉีดพ่นยาไปแล้ว ต่อมาเราต้องเก็บผลผลิตให้ทันเวลา ถ้าไม่ทันลูกมันจะดำ แล้วต้องใช้เครื่องล้าง เป็นการเพิ่มการจัดการโดยใช่เหตุนั่นเอง” คุณดารินให้เหตุผลในการจัดการมังคุดให้ดี และมีประสิทธิภาพสูงสุด
การเก็บเกี่ยวผลผลิตมังคุด
เมื่อมังคุดพัฒนาเป็นผลจนกระทั่งมีอายุได้ประมาณ 4-6 เดือน ก็สามารถเก็บผลผลิตได้ โดยสวนมังคุดของคุณดารินในปีนี้คาดว่าจะสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้มากถึง 4-5 รุ่น เนื่องจากปีนี้สภาพอากาศดีไปพร้อมกับการบำรุงรักษาที่ดี ทำให้มังคุดปีนี้มีหลายสวนต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่ามังคุดออกดอกยาก แต่สวนมังคุดของคุณดารินสามารถออกดอกได้ดี และนำมาซึ่งผลผลิตที่ดี
ซึ่งในกระบวนการเก็บเกี่ยวผลผลิตจำเป็นต้องจ้างแรงงาน ส่วนใหญ่จะมาจากทางภาคอีสาน มีราคาค่าจ้างอยู่ที่ 3 บาท/กิโลกรัม ซึ่งปีหนึ่งทางสวนจะต้องจ่ายเงินค่าจ้างในการเก็บเกี่ยวผลผลิตมากถึง 100,000 บาท โดยเน้นการเก็บที่ต้องใช้ตะกร้อในการเก็บผลมังคุดเพื่อไม่ให้ผลผลิตเสียหาย ที่สำคัญจะไม่เก็บลูกที่ร่วงลงดินแล้ว แต่จะเหยียบทิ้งไปเลย
การจำหน่ายผลผลิตมังคุด
ส่วนการคัดมังคุดให้มีคุณภาพ ได้ผลผลิตที่ดีนั้น มังคุดทุกลูกจะต้องมีหูครบ 3-4 หู ถ้าหากลูกไหนหูหลุดจะตีเป็นผลผลิตตกไซซ์ไป โดยเฉพาะราคาผลผลิตของมังคุดในปีนี้ค่อนข้างดี และมีราคาสูงถึง 200-300 บาท/กิโลกรัม อีกทั้งผลผลิตส่วนใหญ่ของทางสวนจะมีขนาดใหญ่ น้ำหนักดี ผิวสวย ผิวมัน เป็นผลผลิตเกรดเอมากกว่าหรือผลผลิตแต่ละลูกมีมูลค่ามากถึง 30 บาท/ลูก
อีกทั้งผลผลิตของที่นี่จะขายให้กับล้งในพื้นที่ที่มีล้งอยู่หลายเจ้า ทำให้สามารถต่อรองราคาได้ หากผลผลิตชาวสวนมีคุณภาพ ได้ผลผลิตที่ดี นอกจากนี้ภายในสวนของคุณดารินยังมีการปลูกไม้ผลอื่นแซมในพื้นที่ เช่น ลำไย ยางพารา มะไฟ แก้วมังกร และยังมีทุเรียนอีกบางส่วนที่ปลูกไว้ทานเองบ้าง หากเหลือก็สามารถขายให้กับเพื่อนบ้านในบริเวณใกล้เคียงได้ สร้างรายได้อีกทางหนึ่งด้วย
จึงมองว่าหากชาวสวนมีความมุ่งมั่นและพัฒนาสวนตนเองให้ดี มีประสิทธิภาพ ได้ผลผลิตคุณภาพอย่างต่อเนื่องทุกปี ก็ย่อมมีชัยไปกว่าครึ่ง ซึ่งจะเป็นจุดขายที่สำคัญที่จะสามารถดึงดูดตลาดเข้ามาที่สวน เพื่อซื้อผลผลิตคุณภาพในราคาที่ยุติธรรมที่ชาวสวนสามารถอยู่ได้ เป็นแหล่งรายได้ที่ดีตลอดไป
ฝากถึง…เกษตรกรชาวสวนมังคุด
คุณดารินได้ฝากถึงเกษตรกรชาวสวนมังคุดไว้ว่า “การทำสวนเราต้องรักและดูแลเอาใจใส่ ต้องดูแลดินให้ดี ต้องคอยสอดส่องว่าสวนมังคุดเรามีโรค มีเพลี้ย และศัตรูพืช ลงไหมในแต่ละช่วงเวลา เพื่อนำมาสู่การแก้ไขปัญหาได้อย่างทันท่วงที สำคัญที่สุดเราต้องบำรุงมังคุดให้ดี ให้ธาตุอาหารที่ครบถ้วนตั้งแต่เริ่มแรก
นอกจากนี้การใช้สารปรับสภาพดิน ตราบีคอม จะทำให้สภาพรากดีขึ้น รากเดินดี ดินดี พืชก็เจริญเติบโตดี เพราะการดูแลส่วนอื่นสามารถทำได้อย่างเต็มที่ จึงเป็นที่มาในการใช้สารปรับสภาพดิน ตราบีคอม มาอย่างต่อเนื่องตลอด 4 ปีที่ผ่านมา ซึ่งเห็นผลชัดเจนว่าดินดีขึ้นจริง ต้นมังคุดสมบูรณ์ขึ้น นำมาซึ่งผลิตที่ดี เพราะหลังจากที่ใช้แล้วมังคุดเตรียมใบได้ดี ผลดก ลูกใหญ่ ผลสวย ขายได้ราคาขึ้น”
ขอขอบคุณข้อมูล คุณดาริน ปราบไพริน 53/2 หมู่ 3 ต.มะขาม อ.มะขาม จ.จันทบุรี โทร.081-295-1053 หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ข้อมูล บี-คอม โทร.089-201-5749
