ปัจจุบันสินค้าบางอย่างได้ขึ้นราคาไปบ้างแล้ว โดยเฉพาะประเภทสินค้าฟุ่มเฟือย รวมถึงสินค้าประเภทพืชผัก ผลไม้ต่างๆ ที่มีวางขายตามห้างร้าน หรือตามตลาดสดทั่วไป และสินค้าทุกอย่างก็จะเริ่มขยับขึ้นเป็นเงาตามตัวไปด้วย มะนาวแป้นพิจิตร
ส่วนผู้ที่มีรายได้น้อยก็จะได้รับผลกระทบโดยตรง เนื่องจากจะได้รับภาระค่าครองชีพสูงขึ้น ในเรื่องของการใช้จ่ายก็จะต้องลดลง และระมัดระวังเพิ่มขึ้น ทั้งนี้หากแต่ผู้ที่มีพื้นที่ทำกิน ถึงจะมีพื้นที่มากหรือไม่มากก็ตามยังมีโอกาสที่จะทำการเกษตรในพื้นที่ของตนนั้น ไม่ว่าจะทำเกษตรในสาขาใด ปัจจัยซึ่งเป็นพื้นฐานหลักที่สำคัญก็คือ การลงทุน
อย่างไรก็ตามหากแต่การจัดสรรความเสี่ยงด้านการใช้ต้นทุนเพื่อควบคุมผลกระทบในการผลิต ซึ่งอยู่ภายใต้การลงทุนให้ได้ต่ำสุด นั่นหมายความว่า เป็นการจัดการยกระดับการทำเกษตรให้ได้ศักยภาพด้วยความก้าวหน้า รวมทั้งผลผลิตที่จะได้เพิ่มอย่างมีประสิทธิภาพ และผู้ผลิตก็สามารถกำหนดราคาให้เหมาะสมได้
ขณะเดียวกันการทำเกษตรเพียงพอ แต่หากได้นำมาปฏิบัติจริง และได้ลงมือทำไปแล้ว ไม่ว่าจะทำเกษตรอะไรก็ยังถือได้ว่าเป็นผู้ที่ประกอบอาชีพที่ยั่งยืน ทั้งยังทำให้เกิดความกินดี อยู่ดี ภายในครัวเรือน และยังสามารถทำเป็นอาชีพเสริมได้ สำหรับผู้ที่มีรายได้ประจำจากอาชีพอื่น หรือเหมาะกับผู้ที่มีพื้นที่ไม่มาก ทั้งนี้ระหว่างการลงทุนโอกาสที่จะต้องใช้ต้นทุนต่ำกับโอกาสที่ควรจะได้เพิ่มจากผลิตผลย่อมเกิดขึ้นได้อยู่เสมอ และความสุขก็มักจะเกิดจากความพอใจกับผลผลิตที่ได้ออกมา
การปลูกมะนาว
คุณตาประจวบ ศุกรเสพย์ อายุวัย 84 ปี บอกได้เลยว่าอายุเป็นเพียงตัวเลขเท่านั้น ทั้งร่างกาย สุขภาพ จิตใจ ยังแข็งแรง รวมถึงความจำยังเป็นเลิศ และเป็นผู้ที่รักธรรมชาติ ชอบเพาะปลูกต้นไม้เป็นชีวิตจิตใจ ซึ่งในช่วงวัยหนุ่มใช้ชีวิตผูกพันกับอาชีพทำการเกษตร โดยได้ศึกษาหาข้อมูล หาความรู้ ด้านการเกษตร อ่านจากสิ่งพิมพ์หรือหนังสือ และข่าวสารต่างๆ ที่เกี่ยวกับการทำเกษตร
คุณตาประจวบเล่าว่า ช่วงวัยหนุ่มตนได้ยึดอาชีพทำนาเป็นอาชีพหลัก พร้อมกับได้ปลูกกล้วย ต่อมาได้ปลูกมะม่วงน้ำดอกไม้เขียวเสวยไว้ที่ จ.สุพรรณบุรี จำนวน 40 ไร่ เป็นเวลานานถึง 10 ปี รวมทั้งได้ทำควบคู่ไปกับการเป็นหัวหน้าช่างรับเหมาก่อสร้าง ล่าสุดได้มาปลูกมะนาวแป้นรำไพ แต่ก็สู้กับโรคแคงเกอร์ไม่ไหว
ทั้งนี้พออายุบั้นปลายหรือปัจจุบันได้อยู่กับลูกและหลานสาว แต่ก็ยังมีใจรักในอาชีพด้านการเกษตร จึงไม่อยากจะปล่อยวางแม้อายุจะมากแล้วก็ตาม หากแต่ร่างกายยังแข็งแรง และยังหาโอกาสอยู่เสมอ โดยจะใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และในขณะนี้ซึ่งได้ปลูก มะนาวแป้นพิจิตร ในเนื้อที่เพียง 1 งาน ปลูกได้จำนวน 60 กว่าต้น
ทั้งนี้คุณตาประจวบยังบอกว่าที่มาปลูกมะนาวก็เพราะต้องการจะปลูกไว้เพียงบริโภคภายในครัวเรือนเท่านั้น หากบางสิ่งบางอย่างที่ตนเองทำไม่ได้ ทำไม่ไหว ก็จะมีลูกๆ และหลาน เข้ามาช่วยทำให้อยู่เสมอ อย่างเช่น การใช้สารปราบศัตรูมะนาว หรือการบำรุงต้นด้วยสารต่างๆ เป็นต้น
สภาพพื้นที่ปลูกมะนาว
ส่วนการปลูกลงดินด้วยกิ่งตอนนั้น คุณตาประจวบบอกว่าเป็นมะนาวแป้นพิจิตร พื้นที่ปลูกซึ่งเคยปลูกพืชมาหลายชนิดจนทำให้ดินเสื่อมโทรม ปลูกอะไรก็ไม่เกิดผลเท่าที่ควร ก่อนจะปลูกจึงได้ขุดเอาดินส่วนที่จะปลูกออก โดยได้ขุดหน้ากว้าง 50 ซม. ความยาว 50 ซม. ความลึก 50 ซม. จากนั้นได้นำเอาดินใหม่ที่ดีผสมกับปุ๋ยคอก อาทิ มูลวัว มาใส่ให้เต็มหลุม และรดน้ำให้ชุ่มชื้น
สำหรับการปลูกโดยได้ขุดหลุมที่ตรงกลางที่เป็นดินดีหรือดินใหม่ให้พอเหมาะกับต้นพันธุ์ เสร็จแล้วนำกิ่งตอนหรือกิ่งพันธุ์ลงปลูกกับดินแล้วเอาดินกลบ หลังจากนั้นนำกาบมะพร้าวหรือผักตบชวาแห้งปกคลุมตรงที่โคนต้นเพื่อให้มีความชื้น และให้น้ำปกติ 2-3 วัน/ครั้ง หากปลูกติดแล้วจะให้ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 ในอัตรา 1-2 ช้อนแกง ต่อต้น 1 ครั้ง/เดือน
การบำรุงดูแลรักษาต้นมะนาว
อย่างไรก็ตามไม่ว่าจะปลูกต้นมะนาวในพื้นที่ไหนก็จะมีแมลงรบกวนอยู่เสมอ ส่วนภายในสวนของคุณตาประจวบจะมีแมลงหนอนชอนใบอันเกิดจากแมลงผีเสื้อเข้ามาวางไข่ เมื่อฝักเป็นตัวหนอนแล้วก็จะเกาะกินหรือทำลายในระยะมะนาวแตกใบอ่อน ทั้งนี้ต้องเป็นภาระหมั่นสำรวจ แต่หากพบกลุ่มไข่อยู่ที่ใบอ่อนก็จะใช้มือทำลาย หรือใช้สารชีวภาพพื้นๆ กำจัด ถ้าเอาไม่อยู่หรือเกิดเป็นตัวหนอนขึ้นมามากๆ ก็จะให้ลูกหรือหลานมาฉีดสารเคมีให้ อย่างเช่น สารเคมีคาร์บาริล หรืออาบา ฉีดพ่นทั่วต้น
ทั้งนี้เมื่อต้นมะนาวมีอายุได้ 8-10 เดือน ก็จะเริ่มให้ผลผลิตเก็บเกี่ยวได้ คุณตาประจวบยังเล่าอีกว่าตามปกติมะนาวจะออกดอกช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม และจะไปเก็บเกี่ยวในเดือนสิงหาคม-กันยายนซึ่งเป็นช่วงมะนาวมีราคาที่ถูกมาก หากแต่ต้องการให้มะนาวออกนอกฤดู อย่างเช่น เดือนมกราคม-พฤษภาคม ซึ่งเป็นช่วงที่มะนาวอยู่ในราคาแพง ก็ต้องบังคับให้มะนาวออกดอกในช่วงเดือนตุลาคม
การให้ปุ๋ยและน้ำต้นมะนาว
ส่วนวิธีการบังคับควรทำในช่วงเดือนกันยายน ขั้นแรกโดยให้ปุ๋ยเคมีสูตร 8-24-24 ในอัตรา 50-100 กรัม/ต้น การให้อย่าใส่ปุ๋ยให้ติดโคนต้น ควรใส่บริเวณรอบๆ โคน ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นการเร่งให้มะนาวออกดอก ติดผล จากนั้นงดให้น้ำ หรือไม่ต้องให้น้ำประมาณ 10-15 วัน หากฝนตกควรหาถุงพลาสติกปิด พยายามอย่าให้ต้นมะนาวได้น้ำจนกว่าใบมะนาวจะเหี่ยว แต่อย่าให้มะนาวใบแห้ง และให้สังเกตดูว่าพอต้นมะนาวใบเหี่ยว ใบมัน ก็จะร่วงออกมาเล็กน้อย
จากนั้นก็เริ่มให้น้ำปกติประมาณ 2 อาทิตย์ ต้นมะนาวก็จะแตกใบอ่อนออกมาพร้อมกับออกดอก ช่วงนี้ควรให้น้ำ บำรุงปุ๋ย อย่างสม่ำเสมอ อย่างเช่น การให้น้ำควรให้ 4 ครั้ง/สัปดาห์ การให้ปุ๋ยจะให้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ยูเรีย 1 ครั้ง/เดือน ต้นละ 1-2 ช้อนแกง พอระยะมะนาวติดผลอ่อน คุณตาประจวบบอกว่าเป็นช่วงที่มะนาวควรจะบำรุง โดยตนจะใช้ซีรัม (SERUM) ซึ่งเป็นฮอร์โมนสาหร่ายบำรุง ทั้งนี้ในช่วงที่มะนาวติดผลอ่อนยันถึงผลแก่จะใช้ระยะเวลา 4 เดือน ก็จะเป็นช่วงที่เข้าเดือนมกราคม จากนั้นมะนาวก็จะผลิตดอกออกมาให้ติดผลเป็นรุ่นๆ ไป จากนั้นก็จะเก็บเกี่ยวได้เต็มที่
ทั้งนี้การตัดแต่งกิ่งให้ตัดกิ่งที่เป็นโรค หรือตัดกิ่งที่แมลงเข้าทำลาย กิ่งที่ไม่สมบูรณ์ และกิ่งที่อยู่ในทรงพุ่มที่ไม่ถูกแสงแดดทิ้ง เพื่อให้ต้นสมบูรณ์ดี ทั้งนี้ในขณะที่พื้นที่ปลูกซึ่งทำให้เป็นดินดีขึ้นมาอาจจะยุบได้ เกิดว่าดินยุบไปให้เอาดินที่ดีเข้าไปเติมให้เต็ม อย่างไรก็ดีการดูแลรักษาควรดูแลตามปกติอย่างที่กล่าวมา
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายผลผลิต มะนาวแป้นพิจิตร
อย่างไรก็ดีมะนาวของคุณตาประจวบซึ่งเป็น มะนาวแป้นพิจิตร จะเป็นพันธุ์ที่ต้านทานโรคแคงเกอร์ได้พอสมควร “ไม่เกิดโรคง่าย แต่เกิดโรคได้” และยังให้น้ำดี ผิวพรรณสวย เคยส่งเข้าประกวดในงานเกษตรหรืองานกาชาดของดีเมืองอ่างทองระดับประเทศ ได้รับรางวัลระดับที่ 4 ซึ่งเป็นรางวัลชมเชย
ทั้งนี้ทางด้านการตลาด มะนาวภายในสวนซึ่งมีพื้นที่ปลูกไม่มากอย่างที่กล่าวมาข้างต้น คุณตาประจวบยังบอกว่าการเก็บมะนาวขายในแต่ละวันแทบจะไม่พอ และก็มีขายอย่างจำกัด แต่ส่วนมากจะมีออเดอร์สั่งจองเข้ามาก่อน หากแต่ไม่มีออเดอร์มาตนก็ไม่กล้าจะเก็บขายให้ เนื่องจากกลัวว่าจะไม่พอส่ง
ส่วนหลานสาวก็จะเป็นแม่ค้าทำน้ำปั่นผลไม้ขาย ก็ต้องการจะนำไปทำน้ำมะนาวก็จะจองไว้ก่อนตลอด และร้านอาหารก็เช่นกัน ส่วนราคาที่ขายก็จะขายผลละ 4-8 บาทขึ้นไป ขายแต่ละวันก็ตกประมาณวันละ 300-400 ขึ้นไป บางวันมะนาวออกผลิตมาให้พอเก็บได้มากๆ ก็จะเก็บขายได้วันละ 500 กว่าบาทก็มี รายได้แต่ละเดือนตกประมาณ 10,000 กว่าบาท นอกจากที่ขายมะนาวได้แล้ว ยังมีชาวบ้านที่อยากจะปลูกมะนาวได้สั่งให้ทำกิ่งพันธุ์ซึ่งเป็นกิ่งตอนขายให้ด้วย และก็จะมีการสั่งจองเข้ามาเหมือนกัน
ท่านใดสนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณตาประจวบ ศุกรเสพย์ 349 หมู่ 7 ต.ศาลเจ้าโรงทอง อ.วิเศษชัยชาญ จ.อ่างทอง 14110 โทร.08-6604-1263
อ้างอิง : นิตยสารเมืองไม้ผล ฉบับที่ 148
