การผลิตเมล็ดพันธุ์
“สหกรณ์วันนี้ยังเป็นสถาบันที่ช่วยแก้ปัญหาความเป็นอยู่ของเกษตรกร เป็นสถาบันที่มีความมั่นคง เป็นที่พึ่งให้กับสมาชิก สหกรณ์ช่วยแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ สังคม และประเทศชาติ”
การรวมกลุ่มในรูปแบบของสหกรณ์นั้นเป็นสิ่งที่ดี ซึ่งวันนี้ประเทศไทยมีสหกรณ์หลายแห่งที่มีศักยภาพด้านการบริหารและพัฒนาธุรกิจของสหกรณ์ให้เติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง บนพื้นฐานของการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะสหกรณ์ต้นแบบของกรมส่งเสริมสหกรณ์ ที่รู้จักกันดีในนาม “สหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด”
ที่ก่อตั้งและจดทะเบียนเมื่อประมาณ 25 ปีที่แล้ว เดิมเป็นสหกรณ์ขนาดเล็กที่ค่อยๆพัฒนาตัวเองให้มีศักยภาพขึ้นมาเรื่อยๆ จึงทำให้มีสมาชิกเพิ่มขึ้นทุกปี ไปพร้อมๆ กับการแก้ไขปัญหาให้กับสมาชิกให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ทั้งทางด้านอาชีพ และการดำรงชีวิต จนกระทั่งสหกรณ์แห่งนี้พัฒนาเป็นสหกรณ์ขนาดใหญ่ มีสมาชิกมากกว่า 3,200 คน และสมาชิกส่วนใหญ่ทำธุรกิจกับสหกรณ์เป็นหลัก
![1.เมล็ดพันธุ์คุณภาพ](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/1.เมล็ดพันธุ์คุณภาพ.jpg)
![2.คุณจิตติ-เจียมเจือจันทร์-ผู้จัดการสหกรณ์นิคมลานสัก-จำกัด](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/2.คุณจิตติ-เจียมเจือจันทร์-ผู้จัดการสหกรณ์นิคมลานสัก-จำกัด.jpg)
คุณจิตติ เจียมเจือจันทร์ ผู้จัดการสหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด จ.อุทัยธานี
คุณจิตติ เจียมเจือจันทร์ ผู้จัดการสหกรณ์ เผยว่า สหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด ตั้งอยู่เลขที่ 1/1 หมู่ 4 ต.ทุ่งนางาม อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี เดิมเป็นสหกรณ์ขนาดเล็ก ที่กลายมาเป็นสหกรณ์ขนาดใหญ่ได้เพราะเข้าใจปัญหาของสมาชิกส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นเกษตรกรทั้งชาวนา ชาวไร่มันสำปะหลัง ชาวไร่อ้อย สมาชิกผู้ทำข้าวโพด ทำสวนยางพารา และสวนผลไม้ เป็นต้น ปัญหาของสมาชิกก็คือ เรื่องปัจจัยการผลิตที่มีราคาแพง แต่ผลผลิตที่ได้เมื่อขายกลับมีราคาถูก กำหนดราคาไม่ได้
![3.แปลงถั่วเหลืองของสมาชิกสหกรณ์](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/3.แปลงถั่วเหลืองของสมาชิกสหกรณ์.jpg)
การผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลือง
สหกรณ์จึงมีแนวคิดจะช่วยเหลือสมาชิกด้วยการ “เพิ่มมูลค่าผลผลิต” ให้สูงขึ้น ด้วยการ “ผลิตเมล็ดพันธุ์” ซึ่งได้ชักชวนให้สมาชิกหวนกลับมาผลิต “เมล็ดพันธุ์ถั่วเหลือง” พันธุ์เชียงใหม่ 60 โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกรมส่งเสริมสหกรณ์
เพื่อนำมาสร้างโรงคัดแยก เมล็ดพันธุ์ จำนวน 13 ล้านบาท หรือที่เรียกว่า “การปรุงประสิทธิภาพ คุณภาพการผลิต สถาบันเกษตรกร” ที่สหกรณ์มุ่งเน้นส่งเสริมให้สมาชิกผลิตและรับซื้อคืนในราคาประกัน จนทำให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้นจากเดิม 20-30% หลังจากที่สหกรณ์ส่งเสริมสมาชิกให้ผลิต เมล็ดพันธุ์ ถั่วเหลืองอยู่ราว 10 ปี ก็สามารถผลิต เมล็ดพันธุ์ ถั่วเหลืองได้เป็นอันดับ 1 ของกรมส่งเสริมสหกรณ์ถึง 3 ปีซ้อน
![4.ห้องแลปเพื่อตรวจสอบคุณภาพ เมล็ดพันธุ์](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/10/4.ห้องแลปเพื่อตรวจสอบคุณภาพ-เมล็ดพันธุ์.jpg)
สายพันธุ์ เมล็ดพันธุ์ ข้าว
ต่อมาสหกรณ์ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของ เมล็ดพันธุ์ ข้าวที่ตลาดมีความต้องการสูง จึงส่งเสริมให้มีการ “ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว” มีทั้งหมด 8 สายพันธุ์ ได้แก่
- กข 29,
- กข 31,
- กข 41,
- กข 47,
- กข 49,
- ชัยนาท 1,
- พิษณุโลก 2,
- ปทุมธานี 1
ที่มีสมาชิกผลิตพันธุ์ข้าวจำนวน 550 ราย มีพื้นที่การผลิตประมาณ 6,000 ไร่/ปี ซึ่งปัจจุบันสหกรณ์สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขายได้เป็นอันดับ 1 ของประเทศ และของกรมส่งเสริมสหกรณ์มีตลาด เมล็ดพันธุ์ ทั่วประเทศ ทั้งเหนือ อีสาน กลาง ใต้ ผ่านช่องทางการจัดจำหน่ายด้วยเครือข่ายสหกรณ์ ที่ทำให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้น 20-30% อีกทั้งยังมีการแลกเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ระหว่างสหกรณ์ เพื่อสร้างความสมดุล พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันได้
นอกจากนี้ยังสนับสนุนให้สมาชิกทำนาแบบลดต้นทุน ด้วยการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าว ลงจาก 30-35 กก./ไร่ ให้เหลือเพียง 16 กก./ไร่ โดยไม่ต้องหว่านเผื่อ เนื่องจากเมล็ดพันธุ์ที่นี่มีอัตราการงอกที่ดี เพราะสหกรณ์มีห้องแลปเพื่อตรวจสอบคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ให้ได้คุณภาพอย่างต่อเนื่อง
![5.เมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวคุณภาพ](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/5.เมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวคุณภาพ.jpg)
การผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียว
ประกอบกับสหกรณ์มีการส่งเสริมให้ชาวนามีรายได้เสริมหลังจากการทำนา และใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์ ด้วยการ “ผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียว” สายพันธุ์ชัยนาท 72 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตต่อไร่สูง ทนต่อโรคและแมลง เป็นพืชอายุสั้น ใช้น้ำน้อย ให้ผลผลิตประมาณ 200 กก./ไร่ ขณะที่เมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวมีราคาที่ 35 บาท/กก.
รวมทั้งสหกรณ์ได้มีการรณรงค์ให้สมาชิก “ลดต้นทุนการผลิต” ด้วยการลดการใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีลง โดยสหกรณ์จะทำหน้าที่เป็นศูนย์เรียนรู้ให้กับสมาชิก ส่งเสริมการทำบัญชีครัวเรือน บัญชีต้นทุนการผลิต เพื่อให้ทราบถึงต้นทุนที่แท้จริง และสามารถควบคุมต้นทุนการผลิตได้
![6.ปุ๋ยอินทรีย์ปั้นเม็ด](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/6.ปุ๋ยอินทรีย์ปั้นเม็ด.jpg)
![ปุ๋ยอินทรีย์ของสหกรณ์เพื่อสมาชิก](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/ปุ๋ยอินทรีย์ของสหกรณ์เพื่อสมาชิก.jpg)
การผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ตราเกลียวเชือก
สหกรณ์มีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ “ตราเกลียวเชือก” ซึ่งเป็นแบรนด์ของสหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด เพื่อจำหน่ายให้กับสมาชิก เพื่อเป็นการลดต้นทุนที่ได้รับการตอบรับอย่างดีจากสมาชิก จึงมีกำลังการผลิตที่ 5 ตัน/วัน มียอดจำหน่ายประมาณ 300 ตัน/ปี
“เราใช้วัตถุดิบของสารปรับสภาพดิน ตรากุ้งสองตัว มาเป็นส่วนผสมในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ของเราในรูปของปุ๋ยอินทรีย์ปั้นเม็ด เรามีทั้งสูตรดั้งเดิมและพัฒนาขึ้นใหม่ที่มีคุณภาพใกล้เคียงกับปุ๋ยเคมี ที่สำคัญสมาชิกมีต้นทุนการผลิตที่ลดลง มีรายได้เพิ่มขึ้น มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
![7.ไร่มันสำปะหลัง](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/7.ไร่มันสำปะหลัง.jpg)
การปลูกมันสำปะหลัง
รวมไปถึงสหกรณ์ได้ส่งเสริมในเรื่องพืชพลังงาน ทั้งมัน “สำปะหลัง” และ “อ้อย” โดยทุกๆ 3 ปีสหกรณ์จะประสานไปยังศูนย์วิจัยพืชไร่ระยองเพื่อจัดซื้อท่อนพันธุ์แจกจ่ายให้กับสมาชิกนำไปปลูกขยายพันธุ์ เพราะท่อนพันธุ์ที่ดีจะทำให้การทำเกษตรสำเร็จไปแล้วกว่า 15-20%
ภายใต้โครงการส่งเสริมการปลูกพันธุ์มัน ที่ทำให้สมาชิกปลูกมันแล้วได้ผลผลิตที่ 6 ตัน/ไร่ หรือประมาณ 3-4 หมื่นตันหัวมัน ปีนี้สหกรณ์จึงมีแนวคิดจะต่อยอดธุรกิจ ด้วยการเปิดรับซื้อและรวบรวมหัวมันสดจากสมาชิกเพื่อป้อนให้กับโรงงานเอทานอลในพื้นที่โดยตรง
![8.พันธุ์อ้อยที่แจกให้กับสมาชิก](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/8.พันธุ์อ้อยที่แจกให้กับสมาชิก.jpg)
การปลูกอ้อย
ล่าสุดสหกรณ์ได้จัดหา “อ้อยพันธุ์ขอนแก่น 3” เพื่อแจกจ่ายให้กับสมาชิกนำไปปลูกแล้ว 70 กว่าตัน เนื่องจากมีโรงงานเกิดขึ้นในพื้นที่ และคาดว่าจะแจกจ่ายพันธุ์อ้อยเพิ่มขึ้นเป็น 100 ตัน ได้ในปีถัดไป ควบคู่ไปกับการพัฒนาสมาชิกในทุกสาขาอาชีพให้สามารถผลิตสินค้าให้ได้ตามมาตรฐาน GAP
โดยจะมีเจ้าหน้าที่สหกรณ์ 4 คน คอยดูแลควบคุมการปลูกพืชทั้งหมด และสามารถเก็บข้อมูลได้ทั้งหมด เพื่อความปลอดภัยในชีวิต เพื่อคุณภาพชีวิตของเกษตรกร และผู้บริโภค จึงได้สนับสนุนทุน 1,000 บาท/ครัวเรือน เพื่อสร้างห้องเก็บปุ๋ยที่แยกสารเคมีออกจากที่พักอย่างชัดเจน นำร่องไปแล้ว 100 ครัวเรือน มีการจดบันทึกต้นทุนทางอาชีพ การใช้วัตถุดิบปลอดภัย การจดบันทึก การแยกสารเคมีออกจากครัวเรือนตามมาตรฐานของ GAPในเบื้องต้น
![9.เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ](https://www.palangkaset.com/wp-content/uploads/2018/06/9.เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ.jpg)
แนวทางในการดำเนินชีวิต
ปัจจุบันสหกรณ์ได้ตระหนักถึงปัญหาหนี้สินของสมาชิก และพยายามลดปัญหาหนี้สินตรงนี้ ด้วยการแนะนำให้สมาชิกจัดทำบัญชีครัวเรือน เพื่อให้ทราบถึงข้อมูลเพื่อนำไปสู่การแก้ไขปัญหา เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต ควบคุมค่าใช้จ่ายให้อยู่ในอัตราที่เหมาะสม ส่งผลให้การทำธุรกิจสินเชื่อของสหกรณ์สามารถรับชำระหนี้คืนจากสมาชิกได้ในอัตราร้อยละ 90 กว่าเปอร์เซ็นต์
ที่ทำให้สหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด กลายเป็น “สหกรณ์ต้นแบบ” ในด้านการพัฒนาของกรมส่งเสริมสหกรณ์ภายใต้พี่เลี้ยงที่ดี เป็นที่พึ่งให้กับสมาชิก เพราะสมาชิกทุกคน สมาชิกทุกอาชีพ เปรียบเสมือนทุกส่วนของสหกรณ์ ที่ต้องพัฒนาให้สมดุล ทุกอาชีพต้องได้รับการดูแลอย่างเท่าเทียมกัน บนพื้นฐานของสมาชิกที่มีความจงรักภักดี เชื่อมั่น ศรัทธา ไว้วางใจในสหกรณ์ ขณะที่ฝ่ายบริหารต้องมีความรู้ ความสามารถ นำนโยบายไปสู่การปฏิบัติได้ ภายใต้การดูแลจากพี่เลี้ยงที่ดี
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม สหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด เลขที่ 1 หมู่ 4 ต.ทุ่งนางาม อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี 61160 โทร.056-989-120, 090-151-9557 แฟกซ์ 056-989-120